در باره موسیقی زیرزمینی – قسمت دوم
نوشته : کارن رشاد
در مطلب پیشین در باره موسیقی مستقل ,به شکلی خلاصه وار و کوتاه سعی شد تا چند تفاوت کلی بین ایده ها ی هنرمند موسیقی زیرزمینی و موسیقی مردم پسند اشاره شود. یاد آوری می کنم که موسیقی پاپ در اینجا(و در کل در کلاه استودیو) نه به عنوان سبکی خاص با ساز بندی یا موضوع خاص بلکه به عنوان شاهراه تولید و عرضه محصولات صنعت فرهنگ در زمینه موسیقی شناخته می شود. در حقیقت موسیقی همچون رشته های هنری دیگر دو گونه هنری و مردم پسند را در خود پرورش می دهدکه هر یک می توانند تاریخچه خود را داشته باشند در حالی که گه گاه تاثیراتی نیز بر یکدیگر می گذارند.در این صورت دسته بندی های دیگر موسیقی (از دیدگاه ساز بندی کارکرد و موضوع ترانه و اثر و …)در هر یک از این دو شاخه اصلی حضور دارند.این گونه است موسیقی پیشرو از موسیقی جا افتاده و پر هوادار فاصله می گیرد و به همین نسبت امکان پیشروی و تجربه جدید فراهم می شود چرا که بازار ,آشکارا چنین امکانی را از هنر مند می گیرد
پس این درست نیست که هنر مندی از بازار دور شود چون “توان نزدیک شدن را نداشته ” و خود را زیرزمینی بنامد چون به کارش مجوز داده نشده است. هنرمند یا گروه زیرزمینی اصلا به مجوز نمی پردازد . به گمان من این جمله اخر توضیح نمی خواهد. کافی است موسیقی را هنر بدانید و یکی از تعاریف ساده هنر را در ذهن داشته باشید.او غیر حرفه ای نیست . او در حال تجربه است و تجربه اش مرز نمی شناسد. او تنها صدا ها را خلق نمی کند بلکه تمامیت کار او بیشتر تلاشی است برای ایجاد یک بستر جدید در موسیقی. پس بازار عام جای او نیست . در برخی کشور ها شرکت های مستقل تولید کننده البوم این گونه گروه ها مشغول به کارند. این شرکت ها نیز به نسبت گوشه گیر بودن هنر مستقل , گوشه گیر تلقی می شوند.چرا که محصولات خود را جز در محدوده های خاص و با سرمایه محدود منتشر نمی کنند و امکان دسترسی به آن ها در بازار عام چندان محیا نیست برای این محصولات تبلیغ گسترده ای نمی شود و تمام این جریان به خواست هنر مندان مستقل و شرکت های تولیدی آثار هنری مستقل انجام می گیرد
اما بد نیست به تفاوت های لازم الوجود بین هنرمند مستقل و هنرمند مردمی (به معنای پاپ)توجه کنیم .باز هم باید از اینکه تا این حد انتظار از یک هنرمند را بالا می برم عذر خواهی می کنم اگر به عده ای بر می خورد می خواهم خیلی ساده با چند توصیف و نقل به مضمون گفتگو موضوع مورد نظرم را مطرح کنم
اول – داشتن اندکی بینش یا فرهنگ یا خودآگاهی اجتماعی
هنرمند قوطی سیگار ش را نادانسته پرتاب نمی کند روی زمین. شاید بگویید این چه ارتباطی به هنر زیرزمینی دارد . اما وقتی هنرمندی که خودش را زیرزمینی می داند یا در بعضی جمع ها سعی می کند تن به باد بدهد و زیرزمینی باشد یا ادای زیرزمینی بودن را در آورد .موضوع مطلب کشیده میشود به همین جا که این برو بچه ها که از ماشینشان قوطی سیگار و دلستر پنیر پرت می شود بیرون ,آندرگراند که نیستند هیچ . برای پاپ بودن هم هنوز حیف هستند
دوم – سهل انگاری
تعاریف دست وپاشکسته ای که اخیرا در محافل عمومی و بین گیتار به دست ها و سه تار در بغل ها و همین جماعاتی که به ظاهر موزیسین هستند و همه اول اسمشان را آندرگراند گذاشته اند یا در نشست های برنامه ریزی شده و مضحک آن را با سیاسی بودن و غیره پیوند می زنند در حقیقت مایه گرفته از عدم درک درست از جنبش زیرزمینی هنر در دوران معاصر است چرا ؟ به سادگی می توان پاسخ داد. هیچ جا را پیدا نمی کنی که هر عشق ماهواره راه گم کرده ای که گیتار به دست گرفت و چند آلبوم را در خانه یا با خرج و مخارج کم بیرون داد قیل و قال آندرگراند راه بیاندازد . جشنواره اینترنتی آندرگراند راه بیاندازند با آهنگ های تماما تقلیدی و مبتذل و آن را یک افتخار و نمونه بداند.من چنین نگرشی را به مسئله هنر زیرزمینی که متاسفانه در اکثریت قریب به اتفاق سایت ها و نشریات مرتبط در ایران مطرح می شود کاملا مردود دانسته و از همه دوستان تقاضا ی بازنگری نسبت به شیوه کار و اجرای تفکراتشان را دارم
سوم ادامه از دوم سهل انگاری خر مابانه
هنر زیرزمینی و موسیقی زیرزمینی ( بهتر است روی زیرزمینی زیاد تاکید تصویری نداشته باشید)هنر مو سیخ هایی نیست که نصف ساعات روزانه شان را دنبال دختر های مقنعه قیفی دانشکده شان راه می افتند و در کافی شاپ ها قرار های جدیدی می گذارند بلکه میدان زنده کسانی است که سعی می کنند جریان ایجاد کنند و باز خورد ان را مورد توجه قرار دهند و بدین طریق راه تجربه گری هنری را طی کنند
چهارم – کپی برابر اصل
طبعا نویسندگان و کنفرانس دهندگان عزیز در حوزه موسیقی کشور و سایت های اینترنتی فارسی زبان در استفاده از مطالب کلاه استودیو استمرار خواهند ورزید.در انتهای این مقاله می خواهم یادآوری کنم که در صورت امکان در هنگام نقل قول یا دزدی جملات در میان کلامتان لطفا سعی کنید نگاه خودتان را نیز به این مقوله اصلاح کنید و به انچه بازگو می کنید بیاندیشید
به امید روزی که چیز ها به جای خود برگردند