پرتره های مومیایی فایوم
گرداوری و ترجمه : کارن رشاد
خوشا آنکه تو را نقش می کند و خوشا آن مومی که خود را جذب در زیبایی تو می کند/کاش می توانستم , حتی , موریانه ای باشم در آن چوب تا بتوانم به تمامی در خود بگیرمت
ادبیات یونان جلد 12 و 90
پرتره هاي فايوم تعداد بسیاری نقاشی؛ به جا مانده از قرن سوم پس از میلاد هستند , که در منطقه فایوم واقع در مصردر 60 کیلومتری جنوب غربی قاهره و در نزدیکی آرسینو و فیلادلفیا پیدا شده .این نقاشی ها با تکنیک “محرق نگاری [1]” , با موم داغ بر روی تخته های چوب یا بوم کشیده می شده و بر روی مومیایی گذاشته می شده است
بیشتر آنها ها مربوط به مردگان جوان و گاه کودکان اند . بنا بر” واکر” اسکن ” کت ” بر روی تمامی مومیایی ها مطابقت سن و جنسیت نقاشی مربوط به هر مومیایی را تصدیق می کند..” واکر” هم چنین می نویسد که پایین بودن سن مرگ در آن موقعیت زمانی , می توانسته منجر یه کاهش حس امید و آرزو در زندگی در آن دوره شده باشد.همچنین بر آنند که این پرتره ها در اصل نقاشی هایی بودند که روی دیوار ها یا حصار های چوبی نقاشی می شده اند و این نقاشی ها یا تکه هایی از همان ها هستند و یا نسخه دومی از آنها
این پرتره هاي خيره و جوان ,قرن ها نادیده و تنها به سر بردند تا در قرن شانزدهم ” پترو دل آ وال ” , یکی از نجیب زادگان جوان رومی و جهانگردی باتجربه , برای اولین بار موفق به دیدن زیبایی مجذوب کننده آنها شد.او در راه سفر برای دیدن گورستان تاریخی” ساخار” موفق به خرید دو مومیایی از یکی از روستاییان آن منطقه شد… که هر دوی این آثار هم اکنون در گنجینه باستان شناسی موزه” درسدن ” نگهداری می شوند
در قرن نوزدهم و در سال 1889 ” تئودور ریتر ون گراف ” , از بازرگانان حرفه ای موزه ونیز نمایشگاهی دوره ای در شهر های اروپا از جمله پاریس , لندن, مونیخ و بروکسل برگزار کرد
این نقاشی ها از زیبا ترین آ ثار هنری دوران باستانند. سبک نقاشي آنها و مشخصه هاي زيبایي شناسي آن ها به نوعي نمايانگر تلاقي دوفرهنگ مصر باستان و يونان است
[1] نقاشی با رنگی که موم آب کرده بسازند. دراین نقاشی رنگ را بوسیله سوزاندن ثابت می کنند. موم را داغ کرده و رنگ دانه را به آن اضافه می کنند.مایع رنگین را بر سطح کار که معمولا چوب آماده شده است , می گذارند و با ابزاری فلزی قبل از بسته شدن موم نقش مورد نظر را بر آن طراحی می کنند.این تکنیک به طور کلی در پرتره های فایوم دبده می شود و در میان نقاشان امروزی , “جسپر جانز ” از این تکنیک بسیار بهره می جسته است. م
منابع
منابع اينترنتي :
http://encyclopedia.thefreedictionary.com | http://fayum.arts.kuleuven.ac.be
کتاب :
Fayum Portraits | By Berenice Geoffroy-Schneiter Thames and Hudson Press 1998 paris . ISBN 0-500-23763-8